Дәстүрлі түрде жаңа жылдың басында облыстық сот өткен 12 айдың қорытындыларын шығарады. Былтыр өңір судьялары 3 063 тұлғаның үстінен қозғалған 2 761 істі қараған. Нәтижесінде 1 352 азамат айыпты деп табылып, 571-і бас бостандығынан айырылды. 570 азаматқа шартты түрде бас бостандығынан айыру жазасы қолданылған. Сондай-ақ айыпты азаматтардың 6 пайызына жазаның баламалы түрлері белгіленіпті. Жауапқа тартылғандардың 12 пайызы әйел адамдар. Жалпы судьялар соңғы уақытта қыз-келіншектердің арасындағы қылмыстың артып отырғанын айтады. Былтыр осылайша 165 нәзік жанның 64-і абақтыға жабылған. Десек те ізгілікке бет алған сот саласының өкілдері қылмыстық істердің өткен жылмен салыстырғанда артқанына қарамастан, түзету мекемелеріне аттанғандардың саны 300-ге қысқарғанын алға тартады. Бұл бағыттағы жұмыс одан әрі жалғасуы тиіс деп атап өтті кеңейтілген отырысқа қатысқан облыс әкімі.
Серік Біләлов, СҚО әкімі:
– Сот жүйесі – халыққа қызмет ететін маңызды мемлекеттік институттың бірі. Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сот жүйесінің қоғамның сенімін ақтауына және соттардың тиімділігін арттыруға ерекше назар аударады.
Серік Біләлов СҚО-ның соты жалпы 2010 жылы табысты еңбек еткенін айтады. Былтыр апелляциялық тәртіпте 6 тұлғаға қатысты үкім жойылған. Ал 2009 жылы бұл көрсеткіш 13-ға жеткен. Сотта шығарылатын үкімдердің сапасы жақсарғанын судьялар да алға тартып отыр. 2009 жылмен салыстырғанда апелляциялық тәртіпте өзгертілген үкімдер 0,1 пайызға төмендесе, кассациялық тәртіпте өзгеріп, болмаса күшін жойған үкім-шешімдер болмаған. Алайда өткен жылы олқылықтарға жол берген судьялардың ісі қаралып, нәтиже шығарылуы керек.
Нұрғазы Әбдіқанов, Солтүстік Қазақстан облыстық сотының төрағасы:
– Статистика көрсетіп отырғандай, 1-ші инстанцияда шығарылатын үкімдердің өзгеріп кетуі артқан. Бұл не себепті? Қандай сараптау жұмыстары жүргізілді?
Ербол Рақымбеков, СҚО сотының апелляциялық сот алқасының төрағасы:
– Үкімдердің өзгеруіне бірнеше себептер анықталды. Алдымен, бұл қаралатын іске тиісті дайындықтың болмауын көрсетіп отыр. Аталған олқылықтар жиі аяқтан шалады. Сонымен қатар, кей кездері жас судьялардың үкім-шешімдері өзгеріп жатады.
Ендігі кезекте жас мамандарды үздіксіз оқытуға баса назар аударылмақ. Білікті, тәжірибелі судьяларға да заңға енгізілген соңғы өзгерістермен әрдайым танысып отыру артық етпейді.
Гүлмира Шоқтыбаева